Fiiller 2 – פעלים 2

14 Ekim 2008 tarihinde yayımladığım “Filler” konusunda, İbranice’deki fiillerin tekil – çoğul veya eril – dişil durumlarına göre nasıl değiştiğini anlatmıştım. Bu konunun devamı olarak iki yeni fiil daha öğreneceğiz ve bir de alıştırma yapacağız.

גר - gar = yaşamak, bir yerde ikamet etmek anlamına gelir
שר - şar = şarkı söylemek

Her iki fiilin eril – dişi ve tekil – çoğul çekimlerini yukarıdaki tabloda görebilirsiniz.

Şimdi bu iki fiili kullanarak küçük bir alıştırma yapalım:

Alıştırma:

Boşlukları גר ve שר fiillerinin uygun halleri ile doldurun.

המורה .............. שיר
רינה ............. ללללללל
טל .............. שם
..............הוא

............ רמי
........... רינה

............ דני
............. אתה
.............. את
............... אני
................. היא



Yanıtlar: גרה, שרה, גרה, גר, שר, שרה, גר, שר, גר, שרה, שר


Yeni kelimeler / מילים חדשות

שם - şam – orada
פה - po – burada
שיר - şir – şarkı
שם - şem – ad, isim
למה - lama – niye
קולה - kola
עץ - ets – ağaç
שוקולד - şokolad – çikolata
רק - rak – sadece
רגע - rega – an (bir dakika bekle anlamında da kullanılır)
שניה - şniya – saniye
דקה - daka – dakika
לאן - lean – nereye
יש - yeş – var
אין - eyn - yok

רבים – יחיד - Rabim – Yahid (Tekil – Çoğul)

İbranice’deki her isim ve sıfatın dişi ve eril olarak ikiye ayrıldığını artık biliyoruz. Şimdi bunların tekil ve çoğul hallerini öğreneceğiz. İbranice’deki bir kelimeyi çoğul hale getirirken, yine kelimenin dişi veya eril oluşuna göre farklı takılar kullanırız. Bunlar:

Eril kelimeler için ים - im
Dişi kelimeler için ות - ot takılarıdır.

Şimdi bunu örneklerle açıklayalım:

תלמיד - talmid erkek öğrenci demektir. Bu kelimeyi çoğul yapmak, yani erkek öğrenciler demek için kelimenin sonuna ים - im takısı getiririz. Yani תלמידים - talmidim olur.

תלמידה - talmida kız öğrenci demektir. Çoğul yapmak, yani kız öğrenciler demek için kelimenin sonuna ות - ot takısı getiririz. Yani תלמידות - talmidot olur.

טלויזיה - televizya yani televizyon kelimesi “ה” harfi ile bittiği için dişi bir kelimedir. Bu yüzden televizyonlar derken dişi çoğul takısı olan ות - ot takısını kullanırız. Yani טלויזיות - televizyot olur.

Aşağıdaki örnekleri de inceleyelim:

ילד - yeled – erkek çocuk
ילדים – yeladim – erkek çocuklar

ילדה - yelda – kız çocuk
ילדות - yeladot – kız çocuklar

לימון - limon
לימונים - limonim – limonlar

ספר – sefer – kitap
ספרים - sfarim - kitaplar

הוא תלמיד והיא תלמידה

רותי את מורה
לא, אני לא מורה, אני תלמידה

מי אתה
אני דנירה

אתה תלמיד פה
לא, אני מורה פה

מי היא
היא איריס, היא גם מורה פה

Alıştırma:

Aşağıdaki kelimeleri çoğul hale getirin.

תלמיד
מורה
תלמידה
טלויזיה
ילד
ילדה
חלה
לימון


Yanıtlar: לימונים, חלות, ילדות, ילדים, טלויזיות, תלמידות, מורות, תלמידים

Alıştırma:

Aşağıdaki cümleleri çoğul hale çevirin.

הוא תלמיד וגם היא תלמידה
.....................................


זה המורה של התלמיד
..............................


זאת המורה של התלמידה
....................................


Aşağıdaki cümleleri tekil hale çevirin.

אלה הגלידות של התלמידות
.........................................

אלה החברים של המורים
...................................

אנחנו לא תלמידות, אנחנו מורות
........................................

Yeni kelimeler / מילים חדשות

חבר - haver – arkadaş
איש - iş – erkek
אנשים - anaşim – insanlar
אישה - işa – kadın
נשים - naşim – kadınlar
מתי - matay – ne zaman
או - o – ya da

של מי - şel mi – kimin

Bir şeyin kime ait olduğunu sorarken של מי - soru kalıbını kullanırız.

Örnek:

של מי הספר - şel mi hasefer

של מי התלמידים - şel mi hatalmidim